MODEL WSPÓŁPRACY SAMORZĄDU Z ORGANIZACJAMI - podsumowanie

MODEL WSPÓŁPRACY SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI, TWORZENIE WARUNKÓW DO SPOŁECZNEJ AKTYWNOŚCI

Szkolenie

Taki był temat szkolenia, które odbyło się 27 stycznia 2012 roku, w Centrum Edukacyjno-Szkoleniowym MODR Warszawa Oddział Poświętne w Płońsku. W szkoleniu uczestniczyli pracownicy urzędów gmin oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych, współpracujący z Lokalną Grupą Działania – Przyjazne Mazowsze, z obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju. Prowadziła je Danuta Kucińska, uczestnik „Szkoły dla trenerów modelu współpracy”.

Celem szkolenia było zwiększenie wiedzy grupy docelowej: przedstawicieli samorządu i organizacji pozarządowych na temat zasad modelowej współpracy, ze zwróceniem uwagi na płaszczyznę III Infrastruktura współpracy, tworzenie warunków do społecznej aktywności. Ponadto wzrost zainteresowania uczestników wykorzystaniem poznanych wzorców i rozwiązań w praktyce. Zwrócenie szczególnej uwagi na III płaszczyznę wynika z potrzeby doskonalenia funkcjonowania lokalnego partnerstwa jakim jest lokalna grupa działania.

Podczas szkolenia, które miało formę warsztatową uczestnicy pracowali zespołowo, metodami aktywizującymi. Dzięki temu udało się wypracować pewne wspólne rozwiązania i postulaty, które być może (jest duża szansa), zostaną wykorzystane w pracy i wzajemnych kontaktach. Zarówno w trakcie jak również na zakończenie, w podsumowaniu, uczestnicy podkreślali wartość wiedzy, którą wnosi Model do współpracy jak również deklarowali zwiększenie zainteresowania wykorzystaniem poznanych rozwiązań w praktyce. Wartością dodatkową szkolenia jest właśnie to, że uczestnicy przy okazji pracy zespołowej wynieśli nie tylko dodatkową wiedzę ale także pomysły na wykorzystanie narzędzi/ wzorców działania do poprawy wzajemnych kontaktów i relacji. Ponadto podczas spotkania wypracowano, na podstawie wzorców Modelu, rekomendacje dla LGD, propozycje udoskonalania lokalnego partnerstwa. Wyrażono chęć uczestnictwa w tego typu formach szkoleń, które stwarzają możliwość nawiązywania wzajemnych kontaktów, dzielenia się informacjami, doświadczeniami, spostrzeżeniami i pomysłami. Dzięki informacji zwrotnej udało się wyjaśnić wzajemne wątpliwości i nieporozumienia. Uczestnicy wyrazili również wolę dalszej współpracy i działania na rzecz powołania Rady Pożytku Publicznego.

O projekcie

Szkolenie, jest efektem działań realizowanych przez niepubliczną uczelnię akademicką Collegium Civitas będącą partnerem projektu „Model współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych – wypracowanie i upowszechnienie standardów współpracy”, którego liderem jest Departament Pożytku Publicznego w MPiPS. Ponadto do współpracy przy realizacji przedsięwzięcia włączyły się: Związek Miast Polskich, Sieć Splot oraz Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich i Instytut Spraw Publicznych. Celem projektu jest zapoznanie przedstawicieli samorządu i organizacji pozarządowych z zasadami modelowej współpracy, promocja efektów dwuletniego projektu, prac partnerów i zespołów ekspertów a także wykorzystanie i upowszechnianie zdobytej wiedzy do wspierania dobrej współpracy między samorządami a organizacjami pozarządowymi. W ramach przedsięwzięcia zaproszono osoby z całej Polski do udziału w bezpłatnych zajęciach „Szkoła dla trenerów modelu współpracy”. Dzięki temu wypracowane rezultaty mogą być upowszechniane na szerszą skalę. Projekt współfinansowano ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Opracowany model współpracy wskazuje jakie muszą być spełnione minimalne oczekiwania, aby można było mówić o współdziałaniu pomiędzy samorządem a organizacjami pozarządowymi. Jest pewnym wzorcem, odniesieniem, instrukcją wskazująca jak układać relacje pomiędzy partnerami. Nie jest gotowym rozwiązaniem lecz materiałem do wykorzystania i zaadoptowania odpowiednio do lokalnych warunków i potrzeb.
A wszystko po to, aby relacje w społecznej przestrzeni układać tak by ludzie, którzy działają na rzecz dobra wspólnego mieli do siebie zaufanie, potrafili się porozumieć i współpracować ze sobą. Model współpracy nawiązuje do istniejących rozwiązań prawnych, zapisanych w Ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Jednocześnie kładzie szczególny nacisk na kulturę współpracy, która, jak wynika z diagnozy, pozostaje w tyle w stosunku do uregulowań formalno prawnych. Model zakłada harmonijne połączenie reguł wynikających z przepisów prawa oraz uwarunkowań związanych z kulturą, naszymi nawykami, postawami, mentalnością, zaufaniem, otwartością na innych ludzi. O zastosowaniu konkretnych rozwiązań (poza obowiązkowymi) powinni zdecydować sami partnerzy, biorąc pod uwagę przede wszystkim ich przydatność. Przy wyborze istotne są również prawne regulacje; część rozwiązań ma charakter obligatoryjny (np. roczne programy współpracy), część fakultatywny (np. rady działalności pożytku publicznego czy wieloletnie programy współpracy) a część wynika z kultury współpracy (np. partnerstwa lokalne). Szczególny nacisk położono w modelu na zasady współpracy pomiędzy organizacjami pozarządowymi i administracją samorządową, sformułowane w Ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie: efektywność, pomocniczość, jawność, suwerenność stron, uczciwą konkurencję i partnerstwo. Ponieważ zasady te wynikają z prawa, obowiązują obie strony współpracy, samorząd i organizacje pozarządowe. Model prezentuje sposób rozumienia zasad, które stanowią jego oś, określają obowiązki obu stron, zwłaszcza samorządów, stanowią podstawę rozumienia współpracy. Rozpoczyna się interpretacją ustawowych zasad współpracy w trzech jej płaszczyznach: Płaszczyzna I: Współpraca jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych w zakresie tworzenia polityk publicznych, Płaszczyzna II: Współpraca jednostek samorządu terytorialnego z organiza¬cjami pozarządowymi w zakresie realizacji zadań publicznych, Płaszczyzna III: Infrastruktura współpracy, tworzenie warunków do społecznej aktywności.

Każda z płaszczyzn podzielona została na obszary, opisane z perspektywy realizacji 6 zasad. Następnie określono narzędzia/wzorce działania, które wskazują rozwiązania niezbędne do właściwej realizacji współpracy w danym obszarze. Te same narzędzia/działania pojawiają się kilkakrotnie w różnych obszarach modelu ze względu na wielość spełnianych przez nie funkcji. Ostatnim elementem modelu są wskaźniki, podstawa pomiaru, określające czy i w jaki sposób realizowana jest współpraca w danym obszarze.

Publikacja

Publikacja Model współpracy samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych nie zawiera wszystkich rozwiązań niezbędnych do osiągnięcia sukcesu we współpracy. Obejmuje szerzej te zagadnienia, które dotyczą samorządów i ich administracji, które są głównym dysponentem zasobów finansowych i inicjatorem regulacji prawnych, procesu koniecznego do rozwoju współpracy. Jest zbiorem rekomendacji do wdrożenia, jednak samorządy mogą dobierać narzędzia i wzorce działania stosownie do lokalnych możliwości i potrzeb. Zaletą modelu, klarownie i szeroko opisanego w publikacji, jest to, że buduje spójny system współpracy oparty na zasadach, wybranych formach i narzędziach. System ten ma charakter otwarty, jest systematycznie monitorowany i udoskonalany. Wdrażanie modelu to proces rozłożony w czasie, który stwarza możliwość budowania współpracy pomiędzy samorządem i organizacjami pozarządowymi długofalowo i w sposób zaplanowany.

Opracowała: Danuta Kucińska, na podstawie materiałów szkoleniowych udostępnionych
uczestnikom szkolenia „Szkoła dla trenerów modelu współpracy”.